عسل اکالیپتوس فروردین

بومی استرالیا. کاشته شده در اغلب نقاط ایران بجز در مناطق سردسیری. این گونه به عنوان رایج ترین گونه کاشت شده در ایران پراکندگی وسیعی در استان های جنوبی و مناطق معتدل و گرمسیری ایران دارد. جنس اکالیپتوس در حدود 600 گونه گیاه درختی و بندرت درختچه ایِ همیشه سبز بومی استرالیا داردکه بیشتر در کشور های گرمسیری به عنوان زینتی و به منظور استفاده از چوب آن ها کاشته شده اند. گونه های بسیاری از آن از حدود 100 سال پیش به ایران وارد شده و در وسعت زیادی در خوزستان، فارس، کهکیلویه و بویر احمد، کرمانشاه، ایلام، کرمان، مازندران، قم، یزد و سیستان و بلوچستان کاشت شده است.

از دیگر گونه های مهم کاشت شده می توان E.cinerea (کاشت شده در استان خوزستان و جنوب ایران)، E.citriodora (کاشت شده در جنوب و شمال ایران)، E.gilli (کاشت شده در استان خوزستان و فارس، گل دهی در بهار و زمستان)، E.globulus (کاشت شده در استان های گلستان، مازندران، گیلان، سمنان و تهران)، E.microtheca (کاشت شده در استان خوزستان و نواحی جنوبی ایران، گل دهی در تابستان)، E.pruinosa (کاشت شده در استان خوزستان و نواحی جنوب ایران)، E.resinifera (کاشت شده در استان مازندران) اشاره نمود.

گونه های متعدد جنس اکالیپتوس، جزو بهترین های شهد و گرده در استرالیا و خیلی از مناطق گرمسیری و استواییی دنیا از جمله اسپانیا، مراکش، آفریقای جنوبی و … است و سهم عمده ای از عسل های این کشورها به این گیاه اختصاص دارد. با توجه به اقلیم گرم و خشک کشور به خصوص در مناطق جنوبی و مرکزی و روند گرمتر شدن کره زمین، کاشت این گونه های مقاوم به کم آبی و تنش های خشکی می تواند به صنعت زنبورداری کشور کمک نماید.

در یک بررسی در مورد شهد و گرده گونه های اکالیپتوس در استان فارس مشخص شد که بهترین عملکرد این گیاه در ماه های اردیبهشت و خرداد همزمان با گل دهی E.camaldulensis بوده و با گرمتر شدن هوا از میزان فعالیت زنبور عسل بر روی این گیاه کاسته می شود و کوچ کلنی ها به مناطق سردسیر بعد از برداشت عسل در خردادماه توصیه می شود. گونه هایی از اکالیپتوس در پاییز و زمستان گل دهی دارند و میتوان از شهد و گرده این گیاهان در تغذیه کلنی های زنبور عسل بهره گرفت.

عسل تک گل اکالیپتوس دارای میزان بالایی آنزیم دیاستاز (4.8±25.5) و اینوتاز، ویتامین ها به خصوص ویتامین C و B9 و میزان کمی عناصر معدنی می باشد. این مورد در قیمت عسل اکالیپتوس تاثیرگذار می باشد و باید هنگام خرید عسل اکالیپتوس به آن توجه کنید. در برخی از استاندارد های عسل اروپا حداکثر میزان قابل قبول ساکارز عسل اکالیپتوس تا 10 درصد تعیین شده اما در استاندارد IHC میزان قابل قبول ساکارز حداکثر 5 درصد درنظر گرفته شده است.